ارتوپدی دست و پا – انواع درمانهای ارتوپدی در ناحیه دست و پا

ارتوپدی شاخهای از پزشکی است که بر روی عمل جراحی یا دستکاری سیستم اسکلتی عضلانی متمرکز است، تخصص ارتوپدی در ابتدا بر ناهنجاریهای رشد و تاثیرات فلج اطفال در کودکان تاکید میکرد، اما امروزه این رشته گسترش یافته و تمام شرایط و بیماریهای موثر بر سیستم اسکلتی عضلانی را در هر سنی بررسی میکند؛ پزشکانی که اقدامات آنها بر روی درمانهای ارتوپدی متمرکز است، جراحان ارتوپدی نامیده میشوند، اگرچه همهی آنها عملهای جراحی انجام نمیدهند، اما در تشخیص، مدیریت یا درمان مشکلات سیستم اسکلتی عضلانی که بر استخوانها و بافت نرم بدن تاثیر میگذارند، مهارت دارند. در این مطلب متخصصان خانه سلامت ایران اطلاعات جامع و مفیدی را در مورد ارتوپدی دست و پا ارائه کردهاند.
ارتوپدی دست
متخصصان ارتوپدی از روشهای جراحی و غیر جراحی برای درمان مشکلات مربوط به دست استفاده میکنند، این روشها به تسکین علائم مربوط به التهاب، آسیب، درد یا تغییر شکل دست کمک میکنند؛ همچنین سایر روشهای ارتوپدی مانند جراحیهای معمول، اعصاب یا تاندونهایی که باعث ایجاد علائم ناخوشایند مانند درد یا محدودیت حرکتی میشوند، درمان میکنند. برخی از شایعترین مشکلات دست که توسط این پزشکان درمان میشوند، شامل موارد زیر هستند:
آرتروز
آرتروز بیماری شایعی است که مفاصل بدن به ویژه دستها را درگیر میکند، این بیماری میتواند باعث درد، تورم، سفتی و بی حرکتی مفاصل شود؛ در بین مفاصل و استخوانهای مجاور آن غضروف وجود دارد، غضروف مادهای لاستیکی است که به استخوانها این امکان را میدهد بدون مشکل و سایش حرکت کنند، آرتروز غضروف را از بین برده و در نتیجه بافت محافظ بین استخوان و مفاصل کاهش مییابد، با وجود آنکه آرتروز همیشه از ناحیه دست شروع نمیشود، اما میتواند با گذشت زمان خود را به دست نیز برساند، متخصصان ارتوپدی آرتروز دست را از طریق روشهای مختلف درمان میکنند.
تاندونیت
تاندونیت نوعی بیماری التهابی است که بر روی تاندونها تاثیر میگذارد، تاندونیت معمولاً به دلیل استفاده بیش از حد، آسیب دیدگی و بیماریهایی مانند آرتروز یا دیابت ایجاد میشود، روشهای درمان تاندونیت شامل دارو، آتل، فیزیوتراپی و تزریق کورتیزون است.
دررفتگی
دررفتگی به معنی خارج شدن مفصل از موقعیت خود است، ارتوپدیستها میتوانند استخوانها و مفاصل در رفته دست را درمان کنند.
شکستگی
استخوانهای دستها و انگشتان مانند بسیاری از استخوانهای بدن مستعد شکستگی هستند، پزشکان معمولا شکستگیها را از طریق آتل یا گچ درمان میکنند، اما ممکن است در موارد شدید برای ثابت نگه داشتن قطعات استخوان نیاز به جراحی باشد.
آسیبهای ورزشی
پزشکان ارتوپدی، آسیبهای ورزشی جمله آسیب مچ دست، شکستگی استخوان دست، رگ به رگ شدن، کشیدگی و آسیب انگشتان را درمان میکنند.
عفونتها
عفونت دست میتواند به دلیل آسیب دیدگی یا باز شدن برشهای جراحی دست ایجاد شود، ارتوپدیستها با تجویز آنتی بیوتیک، سایر داروها یا انجام جراحی، عفونت دست را درمان میکنند.
انواع درمانهای ارتوپدی دست
برای آگاهی از انواع درمانهای ارتوپدی دست با خانه سلامت ایران همراه باشید:
جراحی تونل کارپال
جراحی تونل کارپال یکی از رایجترین جراحیهای دست است زیرا سندروم تونل کارپ یک بیماری شایع در بین افراد به شمار میرود، سندروم تونل کارپ زمانی رخ میدهد که تورم در اطراف تاندونهای مچ دست به عصب مدیان و تاندونهایی که از طریق تونل به نوک انگشتان میرسند، فشار وارد میکنند، فشرده سازی عصب مدیان، جریان خون را قطع کرده و باعث ایجاد حالت سوزن سوزن شدن دست، ضعف در انگشت شست و درد در ناحیه دست میشود؛ جراحی تونل کارت با ایجاد فضای بیشتر برای عصب در تونل، فشار را کاهش میدهد.
جراحی انگشت ماشهای
انگشت ماشهای میتواند در انگشتانی از جمله انگشت شست ایجاد شود، این مشکل زمانی رخ میدهد که تاندونهای خم کننده، دچار برجستگی یا گره میشوند، این عوامل سبب میشوند که تاندونها توانایی حرکت خود را از دست بدهند، در نتیجه تاندونها سفت شده و از صاف شدن انگشتان جلوگیری میکنند و اغلب در حالت خمیده قفل میشوند؛ علائم دیگر این بیماری شامل تورم و درد است، جراحی انگشت ماشهای از طریق ایجاد یک برش کوچک بر روی کف دست انجام میشود.
جراحی انقباض دوپویترن
انقباض دوپویترن زمانی رخ میدهد که بافت زیر کف دست و پوست انگشت ضخیم میشود، این نوعی تغییر شکل در دست است که معمولاً طی سالیان متمادی ایجاد میشود، انقباض دوپویترن اگرچه معمولاً بدون درد است اما نوارهای ضخیم بافت سبب میشود که انگشتان به سمت کف دست حلقه شوند، این امر سبب میشود که نگه داشتن اشیا دشوار شود، برای ترمیم این نوارها از عمل جراحی استفاده میشود؛ در برخی موارد اگر نیاز به برداشتن مقدار زیادی از بافت باشد، ممکن است پیوند پوست انجام شود.
جراحی تاندینوز دکرون
تاندینوز دکرون زمانی رخ میدهد که تاندونها یا غلاف تاندون، تحریک و متورم میشود، در این شرایط تاندونها نمیتوانند به راحتی حرکت کنند زیرا در اطراف پایه شست التهاب وجود دارد، متخصص ارتوپدی میتواند از طریق جراحی، بزرگ شدن غلاف یا علائم دیگر را برطرف کند تا از این طریق تاندونها قادر به حرکت شوند.
تعویض مفصل
تعویض مفصل، جراحی دیگری است که ممکن است برای افراد مبتلا به آرتروز شدید دست تجویز شود، مفاصل اغلب توسط بیماری از بین میروند و ممکن است مفصل مصنوعی ساخته شده از پلاستیک، لاستیک سیلیکون یا فلز جایگزین مفصل خود بیمار شوند.
ترمیم تاندون
برخی از آسیبهای تاندون ناشی از ضربه یا عفونت نیاز به عمل جراحی دارند، این جراحیها ممکن است شامل جراحیهای اصلاحی یا سایر ترمیمهای ثانویه مانند پیوند تاندون باشند.
ترمیم اعصاب
ترمیم آسیب عصبی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد، این روشها ممکن است یک ترمیم ساده یا موارد پیچیدهتری مانند اتصال مجدد عصب قطع شده یا استفاده از پیوند عصب برای ترمیم ناحیه آسیب دیده را شامل شوند.
ارتوپدی پا
پاها و به ویژه مچ پاها به طور روزانه کل وزن بدن را حمل میکنند، در نتیجه همواره در معرض آسیب دیدگی قرار دارند؛ به عنوان مثال، تاندون آشیل میتواند پاره شود، مچ پا ممکن است رگ به رگ شود یا مفصل مچ پا دچار آرتروز شود؛ پزشکان ارتوپدی میتوانند به روشهای مختلفی این مشکلات را درمان کنند، برخی از رایجترین شرایطی که نیاز به درمانهای ارتوپدی پا دارند عبارتند از:
تاندونیت آشیل
تاندونیت آشیل زمانی رخ میدهد که تاندونی که ماهیچه ساق پا و پاشنه را به هم متصل میکند، در اثر آسیب و یا فعالیت بیش از حد پاره شود.
ورم کف پا
درد پاشنه پا ممکن است ناشی از التهاب مزمن باشد.
هالوکس والگوس
هالوکس والگوس در نتیجه بزرگ شدن و جابجایی مفصل در توپ پا ایجاد میشود، این بیماری منجر به بدشکلی قسمت جلوی پا و انگشتان میشود.
تغییر شکل انگشتان کوچک پا
تغییر شکل انگشتان کوچک پا ممکن است در اثر درد یا انعطاف پذیری ضعیف در چهار انگشت کوچک پا ایجاد شود، تغییر شکل انگشتان کوچکتر پا میتواند به دلیل ساختار پا، آسیب، بیماری یا حتی نوع کفش نامناسب رخ دهد.
مشکلات قوس زیاد کف پا
قوس زیاد کف پا به حالتی گفته میشود که قوس کف پا بیشتر از حد طبیعی باشد، این امر باعث ایجاد درد و ناراحتی میشود.
مشکلات صافی کف پا
صافی کف پا به حالتی گفته میشود که هنگام راه رفتن، کف پا با زمین تماس پیدا کند.
نوروپاتی محیطی
نوروپاتی محیطی شامل درد، ضعف یا بی حسی در پا است که ممکن است به دلیل آسیب به اعصاب محیطی خارج از مغز یا نخاع ایجاد شود، آسیب میتواند در اثر عفونت، ژنتیک یا قرار گرفتن در معرض سم ایجاد شود.
آسیب پس از سانحه
در صورت بروز حادثه یا جراحیهای آسیب زا، ممکن است شرایطی مانند تغییر شکل پا یا مچ پا، پارگی تاندون، دررفتگی و عفونت رخ دهد.
سندروم پس از فلج اطفال
این مشکل زمانی رخ میدهد که بازماندگان فلج اطفال دچار ضعف در عضلات از جمله عضلات پا و مچ پا میشوند.
درمانهای ارتوپدی پا و مچ پا
در ادامه مجله سلامت و پزشکی خانه سلامت ایران به انواع درمانهای ارتوپدی پا پرداخته است:
ترمیم تاندون آشیل
برای ترمیم پارگی تاندون و بازیابی عملکرد آن، انواع روشهای جراحی در دسترس هستند، همه این روشها شامل عمل از طریق ایجاد یک برش کوچک برای ترمیم یا اتصال مجدد تاندون است.
فیوژن مچ پا
فیوژن مچ پا برای افراد جوان یا بسیار فعال دارای آسیبهای مچ پا مناسب است، علاوه بر این، این روش برای بیمارانی که دچار آرتروز شدید یا آسیب مفصلی هستند، میتواند یک راه حل قابل اعتماد باشد.
ترمیم رباطهای جانبی
ترمیم رباطهای جانبی مچ پا، ثبات مچ پا را بازیابی میکند.
اصلاح بونیون
این روش، انگشت بزرگ پا را تراز کرده و در صورت نیاز انگشت دوم تا چهارم را نیز صاف میکند، همچنین این روش درد و حالت ماشهای انگشت پا را درمان میکند.
ترمیم غضروف
اگرچه غضروفها تا به حال قابلیت تعویض ندارند، اما پیشرفتهای دهههای اخیر منجر به ایجاد تکنیکهای موثرتری در ترمیم غضروف آسیب دیده شده است.
ارتزها
کفیهای ارتوتیک، کفیهایی سفارشی هستند که نحوه برخورد کف پا با زمین را اصلاح میکنند، ارتزها میتوانند فشار بیومکانیکی پا و بدن را کاهش دهند، آنها همچنین میتوانند مشکلات ترازبندی را که منجر به درد پا، مچ پا، ساق پا، ران و کمر میشوند را تسکین دهند.
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت، از پلاکتهای خون افراد برای بازسازی تاندون آسیب دیده استفاده میکند.
جراحی تعویض کامل مچ پا
در این روش مچ پا که کاملا آسیب دیده است، جایگزین میشود؛ تعویض کامل مچ پا میتواند طیف گستردهای از مشکلات جدی مچ پا را برطرف کند.
نتیجه گیری
در این مطلب مجموعه ایران مدیکال در ابتدا یک توضیح کلی از شاخهی پزشکی ارتوپدی را اراده نموده است و سپس به مشکلات ارتوپدی دست و انواع درمانهای دست، مشکلات ارتوپدی پا و انواع درمانهای پا و مچ پا پرداخته است.