الگوی استروپ – چرا از مدل استروپ استفاده می کنیم؟

الگوی استروپ یکی از بهترین پدیده‌های شناخته شده در روانشناسی روانشناختی است الگوی استروپ زمانی رخ می‌دهد که انسان‌ها فعالیت مخصوص به استروپ را انجام دهند؛ مدل استروپ به توجه انتخابی می‌پردازد بدین مفهوم که میزان توانایی فرد در پاسخ دادن به تحریک کننده‌هایی محیطی به صورت گزینشی و صرف نظر کردن از عوامل دیگر را تحت بررسی قرار می‌دهد؛ در این روش فرد انتخاب می‌کند که به چه تحریک کننده‌ای پاسخ دهد و از کدام تحریک کننده صرف نظر کند؛ در ادامه این مقاله خانه پزشک ایرانیان به تبیین و توضیح مدل استروپ خواهد پرداخت.

تست اصلی استروپ

در مطالعات اصلی، استروپ برای انجام آزمایش خود ابتدا جوهرهایی با رنگ‌های متفاوت را تهیه کرد و نام رنگ‌های انتخاب شده را با جوهر سیاه بر روی یک کاغذ نوشت، سپس نام همان رنگ‌ها را با جوهرهای رنگی غیر از رنگ عنوان شده نوشت به عنوان مثال واژه‌ سبز را با جوهری به رنگ زرد نوشت و در آخر یک سری اشکال مربعی که رنگ‌های متفاوتی داشتند را تهیه کرد ؛ سپس آزمایش را به دوبخش تقسیم کرد:

در آزمایش اول از متقاضی درخواست کرد که خیلی ساده فقط کلمات پرینت شده با جوهر سیاه را بخواند بدون در نظر گرفتن رنگ سیاه جوهر.

در آزمایش دوم از متقاضی درخواست کرد که فقط رنگ جوهری که با آن کلمه نوشته شده است را بگوید؛ بدون توجه به کلمه نوشته شده، به عنوان مثال کلمه قرمز ممکن است که با رنگ سبز نوشته شده باشد بنابراین متقاضی به جای گفتن کلمه قرمز باید به رنگ سبز اشاره می‌کرد این کار موجب ارزیابی توانایی فرد مورد آزمایش در خواندن کلمات و تمایز ایجاد کردن بین کلمه نوشته شده و رنگ آن می‌شد، در این مرحله در مورد تعیین رنگ هر مربع نیز سوال پرسیده می‌شد.

استروپ به این نتیجه رسید که تشخیص رنگ جوهر بدون توجه به رنگی که به صورت کلمه نوشته شده است نسبت به تشخیص رنگ مربع‌ها زمان بیشتری صرف کرد همچنین متقاضی مدت زمان طولانی‌تر و بسیار قابل توجهی را برای خواندن رنگ‌ جوهر بدون توجه به رنگی که با کلمه نوشته شده بود، صرف کرد این آزمایش در مقایسه با خواندن رنگ بدون توجه به رنگ سیاهی که با آن کلمات تایپ شده بود، نیز انجام شد؛ او متوجه شد که اختلاف رنگ جوهر با کلمه نوشته شده موجب تداخل در تشخیص صحیح می‌گردد.

آزمایش استروپ

کشف تاثیر استروپ باعث شد که این الگو توسعه یابد، این تست به دو صورت روانشناسی تجربی و کلینیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد و هدف از انجام آن توانایی دست‌ یابی به محدود کردن تداخل روانشناختی است که با آغاز یک فرایند در میانه مسیر انجام فرایند دیگر، ایجاد می‌شود به عبارت دیگر وقتی یک فرایند در میانه راه فرایندی دیگر آغاز می‌شود در مسیر انجام آن‌ تداخل ایجاد می‌کند و نمی‌توان از آن صرف نظر کرد.

توضیحی در مورد تاثیر استروپ

چندین نظریه در مورد الگوی استروپ ارائه شده است اگرچه همه اهل فن به توافقی در مورد این نظریه‌ها دست پیدا نکرده‌اند از جمله عوامل ایجاد کننده تاثیر استروپ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نظریه توجه انتخابی

طبق چاپ دوم هند بوک روانشناسی و با در نظر گرفتن تاثیر استروپ، عبارت توجه انتخابی به این معنا است که فرد می‌تواند انتخاب کند که کدام اطلاعات برای انجام فرایند باید مورد توجه قرار بگیرد و از کدام باید صرف نظر کرد؛ تشخیص رنگ کلمه نوشته شده نسبت به خواندن ساده کلمات به توجه بیشتری نیاز دارد بنابر این نظریه، مغز ما فرایندهای نوشته شده را در مقابل رنگ جوهر نوشته شده مورد پردازش قرار می‌دهد به عبارتی کلمات برای آن قابل توجه‌تر است.

نظریه خودکار

دو نوع فرایند روانشناختی در مغز ما وجود دارد فکر کردن به صورت خودکار و کنترلی، اکنون در ارتباط با تاثیر استروپ ، مغز بیشتر علاقه به خواندن کلمات دارد زیرا این فرایند خودکار است در صورتی که تشخیص رنگ‌ها این گونه نیست.

نظریه سرعت پردازش

طبق این نظریه در مدل استریپ مغز ما با سرعت بیشتری خواندن کلمات را انجام می‌دهد و تشخیص رنگ‌ها از خواندن برای او سخت‌تر است بنابراین تشخیص رنگ بعد از این که ما لغت را خواندیم برای مغز سخت خواهد شد.

پردازش فرایندهای توزیع شده موازی

طبق این تئوری مغزها برای فعالیت‌های مختلف راه‌های مختلفی را خلق می‌کند بنابراین قدرت مسیر در پردازش نقش مهمی را ایفا خواهد کرد و همین طور مشخص می‌کند که کدام فرایند ابتدا انجام گیرد متن یا رنگ.

روانشناسان تحقیقات خود را برای یافتن تاثیر استروپ ادامه می‌دهند تا علت این پدیده را کشف کنند اگرچه فاکتورها و عوامل مخالفی که بر نتیجه تاثیر می‌گذارند شناسایی شده است، به عنوان مثال تفاوتی‌هایی از تاثیر استروپ در مردان و زنان مشاهده شده است، خود استروپ به این نتیجه رسید که زمان تداخل در زنان کوتاه‌تر از مردان است و تحقیقات نشان داد که افراد مسن دارای تاخیرهای طولانی‌تری نسبت به افراد جوان هستند.

چرا از مدل استروپ استفاده می کنیم؟

طبق بررسی‌های خانه پزشک ایرانیان، با استفاده از این الگو می‌توانیم به سرعت فرایندهای روانشناختی فرد، ظرفیت توجه و کنترل روانشناختی وی پی ببریم این مهارت‌ها و حقایق از بیشتر جهت‌ها و نحوه تعامل ما با محیط اطراف، ضمنی هستند و به عبارتی طرز فکر و رفتار فرد را نشان می‌دهند این تست معمولا با روش‌های مختلف و متفاوتی از نمونه اصلی انجام می‌شود و از آن برای بررسی جامعه آزمایشگاهی و تجربی نیز استفاده می‌کنند به عنوان مثال برای بررسی اختلال‌های عصبی مانند شیزوفرنی و اوتیسم از تست استروپ استفاده می‌کنند.

چگونه می‌توان تست استروپ را انجام داد؟

این تست به سادگی قابل انجام است در بیشتر موارد تمام چیزی‌هایی که شما به آن نیاز دارید یک تصویر از تست استروپ، کرنومتر و فردی که زمان و جواب‌های شما را ثبت کند با این وجود، اگر علاقمند به دست یافتن به اطلاعات بیشتری هستید روش‌های مختلفی برای انجام تست وجود دارد با استفاده از iMotion می‌توانید به راحتی تست را تنظیم کنید و توانایی جمع آوری اطلاعات را گسترده‌تر کنید با استفاده از گزینه نظرسنجی موجود در این روش می‌توانید تست را سریع‌تر انجام دهید و معیارهای بیشتری را مورد سنجش قرار دهید.

چرا تست استروپ هیجان انگیز است؟

تاثیر این تست کاملا هیجان انگیز است و بسیار سخت‌تر از چیزی است که فکر می‌کردید زیرا تصور همه این است که تنها روخوانی کلمات است و چیزی که موجب هیجان شما می‌شود این است که شما را مجبور به فکر کردن می‌کند و همان طور که پیش‌تر به توضیح آن پرداختیم امری که موجب مشکل کردن این تست می‌شود این است که ما در حال پردازش معنی لغات هستیم در حالی که نسبت به ساختمان کلی کلمه باید بی‌تفاوت باشیم این یک پاسخی است که ما آن را فراگرفته‌ایم در صورتی که تست استروپ از ما می‌خواهد کاری را انجام دهیم که تا به حال یاد نگرفته‌ایم و متفاوت با عادات گذشته ما است؛ استفاده از مدل استروپ نه تنها ما را با مکانیسم مغز آشنا می‌کند بلکه موجب قدرت بخشیدن به حیطه روانشناسی می‌شود تا تحقیقات گذشته را بیشتر مورد بررسی قرار دهد و نقاط پوشیده مانده در مغز را کشف کند.